MIP: Waarom de zonnepanelen prijzen niet zakken!

19 oktober 2015

Als consument heb je het waarschijnlijk niet door. Maar achter de schermen vindt een schimmig spel plaats. China ligt in de clinch met Europa over de zonnepanelen. En is dat nou goed of juist niet?

Wat is er aan de hand?

2 jaar geleden heeft de Europese Unie besloten dat de Chinese zonnepaneelproducenten tegen te lage prijzen hun zonnepanelen dumpen in de EU. Je zou zeggen: dat is toch prima. Dat klopt voor ons als consument. Maar vanuit de EU kijken ze ook naar afhankelijkheid. En je wil niet dat we met zonnepanelen net zo afhankelijk worden van landen buiten de EU als met olie.

Hoe kunnen die Chinezen zonnepanelen dumpen tegen een zo lage prijs?

De Chinese producenten zijn veel geholpen door de Chinese overheid (dat is de lezing van de EU). Dit is onder andere gebeurd met gratis grond om de fabrieken op te bouwen en extreem lange leningen met een lage rente en zonder aflossing. De EU is overigens niet de enige die sancties heeft ingesteld. Het begon in de Verenigde Staten. En nu zijn ook Canada en Australië er mee bezig.

Importheffing

Om de Europese industrie (en dus kennis) te beschermen heeft de EU een importheffing ingesteld. Deze is afhankelijk van de Chinese producent (hoe erg dumpt hij). Doorgaans is de importheffing 47,6%. Na het bekend maken van de importheffing ging China natuurlijk tegengas geven. Zo werd aangekondigd om aan Chinese zijde een importheffing op wijn in te voeren. Dit politiek spelletje heeft uiteindelijk geleid tot een bijzondere overeenkomt.

De Undertaking + MIP

Natuurlijk waren de Chinese fabrikanten niet blij met de Europese importheffing. Na wat heen en weer gesteggel is in het voorjaar van 2013 een afspraak gemaakt met China en een aantal fabrikanten.

Jullie houden je aan de door ons gestelde eisen en dan mogen jullie tegen een door ons vastgesteld tarief leveren.

Uiteindelijk hebben iets meer dan 100 fabrikanten de zogenaamde undertaking getekend.

De Minimum Import Prijs (MIP)

De Minimum Import Prijs (MIP) is een door de EU vast gesteld tarief gebaseerd op de gemiddelde prijzen die op de wereld worden gehanteerd. Deze prijs is in eerste instantie vastgelegd op 56 eurocent per Wattpiek. Afgelopen jaar is dat naar 53 cent gegaan, maar sinds het 2e kwartaal van dit jaar is deze weer terug op 56 cent.

Er komt geen één zonnepaneel Europa binnen voor minder dan dat bedrag. Maar in de praktijk is dat natuurlijk helemaal niet zo.

Hoe onderduiken de Chinezen de MIP?

De MIP onderduiken is een soort kat en muis spel geworden. Officieel mag er geen zonnepaneel Europa binnen komen onder de prijs van 56 eurocent per wattpiek. Voor een 250 wattpiek paneel is dat 140 euro per stuk (in de Europese haven, inclusief zeetransport).

Er gaan veel verhalen rond in de zonnepanelen branche. De één nog spannender dan de andere. Hierbij een aantal mogelijkheden:

Geld terug:
- De Chinese producent levert gewoon voor 140 euro. En stuurt hier vervolgens een credit nota achteraan (via een andere BV).
Lekker luxe:
- De Chinese producent levert gewoon voor 140 euro. En nodigt je vervolgens uit om de fabriek te bezoeken. Inclusief tussenstop op een tropisch eiland in een 5-sterren hotel. En terug vliegen met een mooi horloge om je arm 😉
Meer voor minder:
- De Chinese producent levert gewoon voor 140 euro. Maar het paneel is 260 wattpiek in plaats van 250 wat op de sticker staat. Eventueel kunnen ze de 260 wp stickerrol gewoon mee sturen.
De landen goocheltruc:
- De Chinese producent stuurt zijn in China gefabriceerde zonnepanelen naar landen als Maleisië, Taiwan, Vietnam, Korea of zelfs Zuid-Afrika. Of de zonnepanelen er ook echt geweest zijn is de vraag maar opeens komen de zonnepanelen niet meer uit China 😉 Deze paneeltjes kosten inkoop doorgaans zo’n 100 euro
De technische goocheltruc:
- De Chinese producent plakt een optimizer of een micro omvormer op het paneel. Hij verkoopt het paneel voor de minimale prijs maar wel met meer techniek. Ook dit mag niet maar wie bepaalt wat een optimizer mag kosten?
De plof BV:
- De Chinese producent levert via een vaak Duitse plof BV. Officieel moet de Europese partij de importheffing af dragen. Zodra de heffing op de mat valt is het plof.

Vorig jaar was ik op de PVSEC. Dit is een beurs voor de industrie waar veel bedrijven staan die machines en producten leveren aan zonnepaneel fabrikanten. Maar ook een aantal fabrikanten zelf. Eén van mijn hobby’s is om met Chinezen te praten. Ik lig altijd helemaal dubbel. Vaak staan er verkopers die heel agressief jouw kaartje willen bemachtigen (want dan hebben ze succes). Je kaartje niet geven is echt leuk want daar doen ze alles voor.

Ik stond bij een een officiële stand van een niet nader te noemen Chinees merk (het begint met Eg). Dus ik vraag ‘wat kost een paneeltje?’ en ‘waar wordt het gemaakt?’ en ‘hoe?’, enzovoorts. Vervolgens krijg ik een kaartje van Golden Sun nog iets GMBH (Duitse BV). En hij zegt doodleuk: Yeah it’s the same. Jaja.

Een gerenommeerd en vrij groot merk staat op een gerenommeerde beurs en probeert daar te verkopen onder de naam van een plof BV. Het moet niet gekker worden.

Handhaving

Dat waren de geruchten. De EU heeft de eerste 2 jaar niet veel gedaan om de MIP ook te handhaven. Ik krijg dagelijks mailtjes van Chinezen. Geen blikken of blozen gewoon Chinese paneeltjes voor onder de 100 euro. Deze mail ontving ik nog op 16 oktober 2015:

Maar de autoriteiten zijn wakker. En hoe. Ze onderzoeken veel. Ze zetten 100.000-en zonnepanelen vast voor onderzoek. En de eerste naheffingen ter waarde van tientallen miljoenen euro’s zijn verzonden. Er zijn al vele partijen aangepakt. Opvallend zijn wel de grootste fabrikanten zoals ReneSola, ET Solar, Canadian Solar en ZNshine.

Waarom zo goedkoop?

Ik heb gehoord dat Chinezen voor +/- 30 dollarcent kunnen produceren (75 dollar per paneel). Vraag me niet wat voor kwaliteit want overal kan je op besparen. Met een beetje afschrijving op de fabriek, transport en winst kunnen ze dit paneel verkopen voor 40 cent. Onlangs is nog door PV Magazine onderzocht dat de grotere fabrikanten voor +/- 42 cent kunnen produceren.

Is het erg dat een fabrikant niet meer tegen de MIP mag leveren?

In principe is het simpel: de fabrikant mag geen Chinese producten tegen de MIP verkopen in Europa. De prijs wordt dan de prijs die de fabrikant wil +47%. Stel: een fabrikant verkoopt in de haven in Rotterdam voor 40 cent. Daar komt 18,8 cent bij, dit maakt een prijs van 58,8 cent. Dat is boven de MIP prijs en voor die prijs kunnen concurrenten betere producten leveren. Een fabrikant is dus wel een beetje uitgespeeld. En waarom zou Europa nog interessant zijn als er in China zelf veel meer verkocht wordt dan in heel Europa bij elkaar?

De kans is groot dat een fabrikant zich terugtrekt uit Europa. Dat betekent in de praktijk vaak het sluiten van het Europese hoofdkantoor en niet meer leveren aan distributeurs. Stel: je zonnepaneel is kapot (kan altijd gebeuren), dan is het toch vervelend dat je niet in Europa terecht kan. Het betekent niet het einde voor een fabrikant maar het is wel erg vervelend.

Voordelen importheffing

Als consument hebben we nu het nadeel van hogere prijzen. Toch heeft de importheffiing ook voordelen:

1. Gezonde fabrikanten

Sinds de importheffing zie je dat veel bedrijven weer winst maken. De prijzen liggen hoger en elkaar kapot concurreren kan niet meer. En dat is wel prettig want veel bedrijven maakten honderden miljoenen verlies en dat hou je geen jaren vol. Geen fabriek is geen garantie. En winst betekent investeren uitbreiding en betere producten.

2. Betere zonnepanelen

Sinds de importheffing is het een technologische wedloop geworden. De Chinezen kunnen hun beste producten in de EU verkopen voor goede prijzen. Met als gevolg steeds hogere vermogens en meer techniek. De goedkope simpele techniek kunnen ze wel kwijt in China (mega markt!) of andere landen. Kwaliteit en techniek is een issue geworden. Hiermee kunnen de Europese, Taiwanese en Amerikaanse fabrikanten in mee. Wij leggen dus beter panelen op onze daken.

Prima allemaal. Maar wat betekent dit allemaal voor mij als consument?

Praktisch:

De prijs is hoger en blijft voorlopig wel hoger.
Er worden regelmatig grote partijen zonnepanelen (uit China maar ook uit Taiwan, Maleisië, Vietnam en andere landen) vast gehouden voor onderzoek. Het kan gebeuren dat jouw zonnepanelen ook vast staan en dat kan even duren.

Maar nog veel erger:

Door de MIP wordt er van alles gedaan om dit te omzeilen. Mocht de EU erachter komen dan treden ze hard op door middel van naheffing en boetes. Deze worden opgelegd aan de Europese partij die de zonnepanelen invoert. Vaak is dat een Nederlandse of Duitse BV, gelieerd aan de zonnepanelen fabrikant of de Europese importeur. Deze bedrijven hebben vaak niet veel spek op de botten en kunnen de enorme bedragen dan ook niet betalen met als gevolg een faillissement. En dat is erg omdat jouw garantie door dat bedrijf geleverd wordt. In Europa heb je als koper veel rechten en is binnen de wetgeving al veel geregeld. Wanneer de importeur failliet is, moet jij je garantie in China gaan halen. En of dat nou zo makkelijk is…..

Deze blog is gebaseerd op vele bronnen, waaronder: