Vragen

Ik zit al een tijdje in de zonne-energie (sinds 2006) en het blijft me altijd weer verbazen wat voor vragen er zijn. Veel vragen komen vaak voor en andere zijn echt heel bijzonder.

Een van de meest voorkomende en leukste vraag vind ik: Wat te doen met vogelpoep op de zonnepanelen? Het antwoord: lekker laten zitten. Het verdwijnt vanzelf.

Ik ben bezig met een update van mijn Handboek zonne-energie. Het is ondertussen vele honderden malen gelezen en wordt steeds vaker gedownload. Het Handboek wordt zelfs in Bonaire gebruikt om les te geven op een MBO school. En vele (beginnende) bedrijven gebruiken het handboek.

Het is alweer een jaar geleden dat ik het handboek schreef. Tijd voor een update dus. In het afgelopen jaar heb ik vele vragen gehad welke ik in het Handboek zal verwerken. Maar er is altijd ruimte voor meer. Dus heeft u een vraag dan hoor ik dat graag.

U kan hieronder een reactie achter laten met uw vraag.

Over de schrijver
Fred
Door

Fred

op 17 Mar 2013

Beste Lex,Ik heb uw handboek gelezen en ben nu druk in de weer om met uw adviezen de juiste zonnepanelen te kiezen. Nu zit ik alleen nog met de volgende vraag. Ik zit te kijken naar de Panasonic HIT-H250E01 (250wp) en de Sun-Earth 290 poly (290WP). Hier zit een enorm prijsverschil in. De panasonic is ongeveer 600 euro en de Sun-Earth 300 euro. Nu wijkt de Fillfactor niet zo veel af. Het enige is dat de afname in rendement bij verhoging van de tempratuur verschilt. Positief in het geval bij de Panasonic. Ook blijkt het rendement van de Pansonic bij de 20% te liggen en van de Sun-earth 15%. Stel als geld geen rol speelt en benodigde oppervlakte ook niet. Dan kan je toch beter een goedkoper paneel kopen met meer WP maar minder rendement dan een veel duurder paneel met minder WP maar meer rendement. Met andere woorden ik denk niet dat je het prijsverschil van het paneel terugverdiend omdat het ene paneel meer rendement heeft (maar wel minder WPmax)Hopelijk is mijn vraag/probleem duidelijk. Mocht u nog aanvullingen willen hoor ik dat graag. Tevens hoor ik graag uw mening over de Sun-earth panelen (290wp) en de Suntech panelen (250wp)Groet Fred

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 18 Mar 2013

Beste Fred,Daar zit inderdaad een groot prijsverschil tussen. De Panasonic zonnepanelen hebben speciale cellen die zorgen voor een hoger rendement. Hierdoor heb je inderdaad minder oppervlakte nodig voor de zelfde opbrengst. Ook zijn de montagekosten (arbeid en bevestigingsmateriaal) lager per paneel. Maar het prijsverschil verdien je niet terug. Wanneer oppervlakte dus geen beperkende factor is dan is de keuze is dit geval makkelijk.Er zit wel een verschil in de formaten. De 290 wattpiek zonnepanelen van Sun Earth zijn zogenaamde 72 cells panelen. Hierin zitten 72 6 inch zonnecellen. Deze zonnepanelen zijn altijd +/- 100 bij 200cm. In de zonnepanelen van Panasonic worden 5 inch cellen gebruikt en deze hebben een oppervlakte van +/- 80 bij 160 cm. 2 meter ten opzichte van 1,3 vierkante meter dus (dat komt natuurlijk naar voren in het verschil in rendement).Succes met uw keuze.Groeten,Lex

Fred
Door

Fred

op 18 Mar 2013

Beste Lex,Bedankt voor uw snelle reactie. Dan kan ik de panasonic al afschrijven.Ik heb namelijk nu twee offertes liggen met Sun-Earth en Suntech panelen. Qua prijs scheelt het niet zo veel alleen de suntech is 245 WP en de Sun-earth 290. Zou u met uw expertise nog wat kunnen zeggen over de volgende twee panelen?- Suntech STP245-20Wd - Sun-Earth TPB156*156-72-P (poly 290WP)Alvast bedankt voor de moeite.Groet Fred

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 19 Mar 2013

Ik ontving een mail van Herni met daarin een situatie die vaak voorkomt.Beste Lex,Leuk dat je informeert. Ik heb inderdaad een vraag.De situatie is als volgt: Ik heb op mijn garage 10 panelen van 240 WP . In de garage komt ook de omvormer. Voor de aansluiting van de omvormer op het net is een aparte groep nodig. De afstand van de meterkast tot de garage is ongeveer 35 m. De garage is nu aangesloten op een bestaande groep wat niet wenselijk is. Ik wil in de garage een 3fase groep aansluiten door daar een zogenaamde onderverdeling te maken.De situatie wordt dan als volgt: Meterkast driefase aardlek 30 mA driefase, automaat 3 x 25 A (Of 3 fase aardlekautomaat), driefase grondkabel 4 x 4mm² naar onderverdeling in garage met 3 x 16 A 3 fase automaat en 2 groepen 16 A. Tot zover allemaal geen probleem denk ik.Nu wil ik liever niet nog een extra kabel naar de meterkast trekken voor de omvormer.1. Mag ik de omvormer ook op een fase van de onderverdeling in de garage aansluiten? Technisch is dat geen probleem omdat er een rechtstreekse aansluiting is van de meterkast naar de onderverdeling is en er dus nooit grotere stromen dan de afgezekerde waarde van 16A in het circuit kunnen lopen. Ik weet dat de eis is rechtstreekse aansluiting in de meterkast, maar wordt een onderverdeling ook niet gezien als meterkast? 2. Is het nodig om een aardlek in de meterkast voor de 3 fase aansluiting te gebruiken. Er is immers een rechtstreeks verbinding naar de onderverdeling in de garage. Kan ik daar dan niet beter de aardlekautomaat plaatsen? 3. Ik weet dat omvormers soms problemen geven met een 30mA aardlek. Is het verstandigste om dit gewoon uit te proberen? Als het een probleem geeft kun je hem altijd nog voor de aardlek aansluiten? Ik heb een Fronius IG-plus 25v-1 4. Ik ben er vanuit gegaan dat als er in de meterkast een aardlek zit het sowieso niet nodig is om in de onderverdeling nog een aardlek op te nemen. Klopt dat?Beste Henri,Onderstaand de antwoorden. De door uw geschetste situatie met onderverdeling is goed mogelijk. Mijn advies is ook om alles goed door te laten rekenen door de elektricien.Vraag 1: Een onderverdeling is geen enkel probleem mits juist geconfigureerd. Wat dat betreft geldt een onderverdeling dus als meterkast. Vraag 2/3: Het klopt inderdaad dat omvormers problemen kunnen geven met een 30mA aardlekschakelaar. Dat is tevens het probleem om de aardlekschakelaar in de meterkast te plaatsen. Wanneer deze daar zit dan kan dat problemen veroorzaken (aardlek schakelt uit). Het is ook niet nodig om daar de aardlek te plaatsen omdat er een onderverdeling bij komt. In de onderverdeling moet alles uiteraard correct aangesloten worden. De omvormer kan het beste op een eigen aardlekschakelaar van 100mA aangesloten worden. Vraag 4: Zie voorgaand antwoord. 1 is genoeg.Succes met uw installatie en hopelijk veel zon.Groeten,Lex

Piet van Rijsingen
Door

Piet van Rijsingen

op 21 Mar 2013

Beste Henri,Bedenk dat bij een 3 x 25 A in de meterkast de hoofdstoppen naar 3 x 35 A moeten en dat kost je veel meer aan de capaciteitsvergoeding, ca. 60 euro per maand. Niet verstandig dus. Beter is 3 x 16 A in de meterkast en in de garage groepen van 10 A.M.vr.gr Piet van Rijsingen

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 21 Mar 2013

Beste Piet,Bedankt voor de aanvulling. Hier was ik nog niet op in gegaan.In dit geval hoeft dat niet. De 3x 25 A naar de garage was een voorstel wat Henri had. Dit is echter niet nodig. De kabel naar de onderverdeling kan afgezekerd worden met 3x 20 ampere. In de onderverdeling wordt alles afgezekerd met maximaal 16 A inderdaad.Een verzwaring van de aansluitcapaciteit is dus niet nodig. Deze kan gewoon op 3x 25 A blijven.Het is natuurlijk wel belangrijk alles na te laten rekenen door de elektricien.Groeten,Lex

Ronald
Door

Ronald

op 02 Apr 2013

Ik wil op beide dakdelen 6 panelen plaatsen, dak 1 ligt met 109° op het zuidoosten en dak2 met 189° op met noordwesten. De hellingshoeken zijn resp. 50° en 28 °. Heeft het de voorkeur op zoveel mogelijk panelen op dak 1 te leggen of maakt het qua rendement niet veel uit als ik het over 2 dakdelen verdeel. Want dan heb ik over de hele dag zon op de panelen.Graag uw advies.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 04 Apr 2013

Beste Ronald,Het geniet inderdaad de voorkeur om zoveel mogelijk zonnepanelen op het zuidoosten te plaatsen. Op het noord-westen kan natuurlijk wel maar zal circa 30% minder opbrengst geven.Meer informatie vind u in het ebook: Opbrengst Zonne-energie berekenen Wat u kan downloaden op: http://zonneenergie.eu/e-books-zonne-energie/Groeten,Lex

Aart van der Spoel
Door

Aart van der Spoel

op 07 Apr 2013

Beste Lex,Ik overweeg op mijn carport twee panelen van 165 cm x 100 cm te leggen. Vanwege de beschikbare ruimte komen ze achter elkaar te liggen in een frame met een hoek van 30 graden. Volgens de leverancier moeten ze zo'n 2 mtr. onderlinge afstand hebben. Ik zie her en der panelen die op een veel kortere afstand van elkaar liggen. Ik begrijp dat het ene paneel niet in de schaduw van de andere moet liggen, maar speelt dat niet alleen in de winter als de opbrengst toch al minimaal is? Zou 1 meter in mijn situatie ook voldoen?Bvb dank, Aart

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 07 Apr 2013

Beste Aart,Een goede regel is dat de panelen op een afstand liggen van 3 maal de hoogte. Een zonnepaneel wat op een hoek ligt van 30 graden ligt op een hoogte van circa 50 cm. De afstand zou dan dus 1,5 meter moeten zijn. Om volledig schaduwvrij te blijven is 2 meter natuurlijk beter maar een beetje overdreven.De afstand van 1 meter is aan de korte kant maar inderdaad met name in de winter van invloed. Hoeveel invloed is afhankelijk van de omgeving en oriëntatie. Een andere optie is om de panelen op een lagere hoek te plaatsen.Succes ermee.Groeten,Lex

Aart van der Spoel
Door

Aart van der Spoel

op 08 Apr 2013

Dank. Bij 20 graden komt het paneel zo'n 35 cm hoog. In dat geval is een meter dus goed. Een afstand van 3 keer de hoogte is een handige regel!Groeten, Aart

Simons
Door

Simons

op 19 Apr 2013

Ik weet niet of het in wetboek beschreven wordt maar is er een uitleg over hoe e.e.a. berekend wordt v.w.b. b.v. vermogen 410W naar opbrengst 141 Wh naar totale opbrengst kWh of mWh.Groetend , P.Simons

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 19 Apr 2013

Beste Simons,Ik neem aan dat je doelt op hoeveel energie een zonnepaneel met een bepaalt vermogen op levert. Dit is afhankelijk van het dak en de oriëntatie van de zonnepanelen. Ik heb hier een e-boekje over geschreven waar alles in staat uitgelegd. U kan deze downloaden op http://zonneenergie.eu/e-books-zonne-energie/Het is de tweede ebook: Opbrengst Zonne-energie berekenenMocht je nog vragen hebben dan hoor ik het wel. Succes ermee.Groeten,Lex

W.j balkema
Door

W.j balkema

op 20 Apr 2013

Beste Lex,Ik heb een plat dak en denk eraan om een symmetrische opstelling te kiezen zoals beschreven door jou. Mijn vraag is of hier ook nog limitaties voor zijn mbt type panelen? Of is dit alleen een speciaal ophangings systeem voor allerlei soorten panelen? Daarnaast denk ik aan een systeem met enphase micro omvormers en zon 10 panelen. Zou dat werken bij zon opstelling? Groeten, Wilko jan

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 22 Apr 2013

Beste Wilko Jan,In feite is het alleen het montagesysteem wat anders is. Vrijwel alle bekende merken van montagesystemen hebben nu wel een symmetrische opstelling voor zonnepanelen.De Enphase micro omvormers met 10 zonnepanelen is inderdaad een goede oplossing. Omdat de zonnepanelen in verschillende richtingen liggen heeft de omvormer minimaal 2 MPP trackers nodig. De kleinste omvormer die dat heeft is 3000 watt en dus te groot voor 10 zonnepanelen. De micro omvormers zijn dan dus een goede oplossing.Succes ermee.Groeten,Lex

Patrick
Door

Patrick

op 11 Sep 2013

Een opstelling met oost/west kan wel draaien met een 3.0 omvormer met 2 mppt's. De meest handige omvormer is dan de P1 3.0 Deze kan dit gewoonweg aan door de instelbare startspanning (waardoor gelijk de mppt range wordt aangepast). Dat zal veel goedkoper uitpakken (kosten volgens mij 999) Als je al micro omvormers gebruikt zou ik ook kijken naar de Enecsys 480 duo omvormers. Een micro waar dan 2 panelen tegelijk aan kunnen worden gekoppeld. Bespaard ook veel t.o.v. de Enphase oplossing.

herman kruizinga
Door

herman kruizinga

op 21 Apr 2013

beste Lex,Ik heb sinds twee dagen 14 BYD zonnepanelen op mijn dak van 245wp. Totaal dus 3430 Wp. De meegeleverde omvormer is van SMA, de Sunny Boy 3000TL-21. Deze heeft een Maximaal DC-vermogen bij cos φ = 1 van 3200 W. Wanneer ik de uitlezing via mijn laptop bekijk zie ik voor 20 april (een zonnige, koele, winderige dag) een steile grafiek met een brede platte bovenkant ter hoogte van 3000 Wp. (Bij de instellingen lees ik: maximaal werkelijk vermogen, 3000W)Heb ik nu een te lichte omvormer gekregen bij mijn pakket of is dit een uitzonderlijk gunstige dag geweest? Zou de grafiek met een zwaardere omvormer verder op zijn gelopen? De zon staat nu nog niet op het hoogste punt, maar het systeem levert nu al wel maximaal. Het zou zonde zijn als ik een stukje energie misloop.n.b. In een andere offerte werd dezelfde omvormer genoemd met een serie panelen van totaal 3600 Wpik ben benieuwd naar je antwoord, groet, herman

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 22 Apr 2013

Beste Herman,Wat u heeft gezien komt door het zogenaamde onderdimensioneren van de omvormer. In Nederland wordt meestal gekozen om het vermogen van de omvormer lager te houden dan het vermogen van de zonnepanelen. Dit heeft een aantal redenen. De grootste reden is dat in Nederland vrijwel nooit condities zijn die vergelijkbaar zijn aan de standaard test condities. In dit artikel staat meer informatie over de standaard test condities: http://zonneenergie.eu/dunne-film-is-de-toekomst/.De andere reden is dat de meeste omvormers een opstart vermogen hebben. Door de omvormer iets kleiner te houden draait deze eerder op een hoger rendement en hiermee wordt weer extra opbrengst gehaald.De dag die u beschrijft is inderdaad een heel uitzonderlijke dag. Toevallig hebben we de laatste tijd enkele van dergelijke dagen gehad zoals 26 maart en 2 april. Door de wind en de kou zijn de panelen erg koel. Hierdoor is het vermogen van de panelen hoger. Met een zwaardere omvormer zou het vermogen zijn opgelopen maar dat is maar voor die paar dagen per jaar.Het is in Nederland de gewoonte dat een omvormer 90% van het vermogen is van de zonnepanelen is (onderdimensioneren). Voor de juiste omvormer ben je dan afhankelijk van de beschikbare omvormers. Deze zijn vaak 3000Watt. De omvormer die heeft past dus prima bij de zonnepanelen. De opbrengst die u op enkele dagen mist maakt u goed op mindere dagen (meer dan 99% van de tijd).Groeten,Lex

herman kruizinga
Door

herman kruizinga

op 23 Apr 2013

Beste Lex, Bedankt voor de uitgebreide uitleg. Het is mij nu duidelijk. Mijn complimenten voor de website. groet, Herman

willem van der vegte
Door

willem van der vegte

op 30 Apr 2013

geachte heer, ik lig met mijn boot in griekenland. ik heb 2 panelen sm2225m 225w ze hebben altijd goed gewerkt maar nu is het zo zo gauw de zon hoger komt en de panelen worden warm komt er totaal digitaal gemeten geen stroom meer. de panelen zijn 5 jaar oud hebt u een verklaring misschien. groet willem

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 02 May 2013

Beste Willem,Dat is niet zo mooi. Aangezien in een zonnepaneel eigenlijk geen elektronica (regeling o.i.d.) denk ik dat het probleem zit in de laadregelaar. Deze zorgt ervoor dat de gelijkspanning van het zonnepaneel wordt geregeld naar waarschijnlijk 12 volt. Deze apparaten zijn wel onderhevig aan slijtage (meestal enkele componenten) dus ik zou daar eens naar kijken. Als u de mogelijkheid heeft om het zonnepaneel los te meten kan u daar de spanning op meten gedurende de dag.Succes ermee en mocht u een oplossing hebben gevonden dan hoor ik het ook graag.Groeten,Lex

Peter Ouboter
Door

Peter Ouboter

op 30 Apr 2013

Beste Lex,Ik heb verschillende offertes, maar zie door de bomen het bos niet meer als het gaat om de kwalitiet van de zonnepanelen. Ik heb mij op een gegeven moment gefocust op de Canadian Solar. Mij wordt verteld dat deze tot de beste behoren maar ik hoor soms ook berichten dat deze minder geschikt zouden zijn voor de nederlandse condities. Een ander merk dat vaak wordt genoemd zijn de panelen van Yingly. De bedoeling is 21 panelen op ons platte dak te plaatsten om zodoende ons verbruik van ca. 6.000 kW zoveel mogelijk zelf op te wekken. Wat is verstandig?

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 02 May 2013

Beste Peter,Dat klinkt heel bekend en dat is een van de redenen dat ik deze website heb.Toevallig heeft u 2 van de betere Chinese merken. Canadian is in tegenstelling wat veel mensen denken gewoon een Chinees bedrijf. Ze hebben weliswaar een kantoor in Canada en een kleine fabriek maar meer dan 90% van de zonnepanelen komt uit China. Met de driegende importheffing kan dit overigens wel gaan veranderen. Dat Canadian minder geschikt zou zijn voor de Nederlandse condities heb ik nooit gehoord.Yingli is wereldwijd marktleider (Canadian was vorig jaar nummer 4). Ik vind het altijd belangrijk dat een fabrikant groot genoeg is om de shake out te overleven. Ik kijk daarbij ook naar de financiële gezondheid. Beide bedrijven zien er nu goed uit (dit kan wel elke dag veranderen.Wat dat betreft is het een vrij gelijkwaardige keuze. Kijk ook naar andere factoren zoals de omvormer, herkomst van de zonnepanelen en dergelijke.Succes ermee.Groeten,Lex

JDC Vliek
Door

JDC Vliek

op 02 May 2013

Beste Lex,Wij willen on onze buurt (5 a 10 huizen) zonnepanelen oost-west aanleggen. Kun je aangevn of een helling van 10gr of 15 gr beter i. Zo mogelijk ook met redenen?bij voorbaat dank,Corjan Vliek

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 02 May 2013

Beste Corjan,Wat betreft de opbrengst is 10 graden iets beter. Dit heeft met de route van de zon te maken. Als de zon het meest schijnt (rond 12-13 uur) valt het meer licht op de zonnepanelen van 10 graden dan van 15. Dit kan u ook voor uw situatie berekenen. In het E-book “Opbrengst Zonne-energie berekenen” kan u lezen hoe u dit kan bereken. U kan deze gratis downloaden op http://zonneenergie.eu/e-books-zonne-energie/.Wat betreft vervuiling is 15 graden wel beter. Er ontstaat met name is de onderrand wel wat vuil en aanslag. Hoe steiler het paneel hoe minder snel vuil het wordt. Dus als je er goed bij kan is 10 graden het beste. Kan je er slecht bij dan is 15 graden een goede oplossing.Succes ermee.Groeten,Lex

Ben Schadron
Door

Ben Schadron

op 08 May 2013

Lex,Vind het erg moeilijk een keuze te maken uit de diverse panelen die worden aangeboden. Iedere installateur prijs zijn "eigen" panelen aan. Op het internet is veel informatie te vinden, of deze onafhankelijk is betwijfel ik ten zeerste. Enige betrouwbare test is die van PV. Deze testresultaten zijn gedateerd omdat achteraf gerapporteerd wordt over de veldtesten. Op dit moment aangeboden panelen zijn nieuwe versies. Testresultaten zijn niet een op een vergelijkbaar. Heb behoefte aan een onafhankelijk overzicht van de div zonnepanelen die nu worden aangeboden door de div fabrikanten. Is er zo'n bron? Gr. Ben Schadron

Anke Sinnema
Door

Anke Sinnema

op 13 May 2013

Vlakbij de plek waar de zonnepanelen moeten komen zit een groepenkast. Deze heeft ook 380V. Nu is de afstand van de groepenkast tot de meterkast zo'n 55 m. Ik heb het advies gekregen om voor 20 panelen te gaan met een 380 omvormer. Ik had in eerste instantie 16-18 panelen bedacht en zie ook dat de omvormer best duurder is. (240€) Mijn vraag is of dit een goed advies is. Qua energie verbruik zit ik op zo'n 4000k. Qua zonnepanelen heb ik nu 3 merken in de aanbieding: Trina, CNPV en BYD. De Trina aanbieding is zo'n 700 € voordeliger dan de andere 2. En van alle drie de merken vind ik goede info terug. Met alle info tot nu toe kan ik hieruit nog geen leuze maken.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 29 May 2013

Beste Anke,Ik zeg altijd produceer niet meer dan je (verwacht) verbruikt. 20 panelen lijkt dus aan de hoge kant en 18 lijkt perfect (dat is ook afhankelijk van de situatie zoals ligging, oriëntatie, schaduw etc.)De keuze voor de omvormer is ook afhankelijk van de situatie. Een 4kW omvormer kan bijvoorbeeld niet zomaar op een standaard huis installatie geplaatst worden.Wat betreft de panelen noemt u inderdaad enkele bekendere merken. Laat u niet alleen leiden door het merk maar vooral door degene die het installeert en het gevoel wat u daarbij hebt.Succes met uw keuze.Groeten,Lex

Peter Daemen
Door

Peter Daemen

op 18 May 2013

Hallo Lex,Ik heb inderdaad al een groot gedeelte van je handboeken gelezen. Heldere uitleg, waarvoor dank.Ik heb een vraag over de juiste omvormer voor een PV installatie.Ik heb momenteel 10 stuks 250 wp panelen liggen (6 stuks op het oosten en 4 stuks op het westen). Deze zijn gekoppeld aan een SMA 2100TL omvormer. Deze omvormer heeft maar 1 string. Alle 10 panelen zijn dus in 1 string gekoppeld. Nu ben ik wat teleurgesteld in de opbrengst. Op een zonnige dag kom ik niet boven de 8 Kw uit. Er is geen sprake van schaduw op de panelen, maar ik heb het idee dat 's ochtends de panelen op het westen de opbrengst temperen en later op de middag juist andersom (dan beperken de panelen op het oosten de opbrengst).Is het wellicht beter om een omvormer te kiezen die meerdere strings aankan (1 x 6 en 1 x 4), of kan ik beter kiezen voor 2 omvormers (een voor de oostelijke panelen en een voor de westelijke panelen? Ik heb begrepen dat omvormers die meerdere aparte strings hebben (bv SMA 3000TL, die in eerste instantie geoffereerd werd) een hoger inschakelvermogen hebben en deze daarom pas later op de dag gaan werken. Ook is me verteld dat een dergelijke omvormer minimaal 2 x 6 panelen nodig heeft.Wat is wijsheid in deze?Alvasy bedankt voor je reactie.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 29 May 2013

Beste Peter,Bedankt voor je reactie. Vervelend om te horen dat de opbrengst tegenvalt. Dit is het gevolg van de verkeerde configuratie met de omvormer. De zonnepanelen in 1 string moeten in dezelfde helling en oriëntatie liggen anders is er geen MPP punt en zal de omvormer nooit zijn maximale rendement halen.Uw situatie is wel één van de lastigste. De meest omvormer met 2 MPP trackers hebben namelijk inderdaad minimaal 6 panelen per tracker nodig. Dit gaat dus niet. 2 omvormers is dan een mogelijkheid. Wellicht kan u de 2100 houden en een 1300 erbij plaatsen. Dan zijn de omvormers wel een beetje aan de ruime kant maar ze zullen het waarschijnlijk goed doen. Controleer het even in de Sunny Design van SMA.Succes ermee.Groeten,Lex

Janine van de Linde
Door

Janine van de Linde

op 20 May 2013

Met veel dank voor de communicatie die jij op gang houdt Lex! Ik hoorde in het nieuws over het feit dat de regering al met ingang van juni 2013 48% belasting wil gaan heffen op uit China geimporteerde zonnepanelen. Wat is jouw info hierover? Wij willen graag zsm zonnepanelen gaan bestellen maar er zal wat tijd overheen gaan voordat e.e.a. daadwerkelijk is geregeld.....Groetjes, Janine van de Linde (Almelo)

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 23 May 2013

Beste Janine,Dat klopt inderdaad. Ik zal er nog een uitgebreid bericht over schrijven maar nu even in het kort.De Europese unie is voornemens een importheffing op zonnepanelen te gaan heffen. Dit omdat de Chinese zonnepaneel fabrikanten volgens de Europese Commissie oneerlijke staatssteun hebben gekregen. Hierdoor vormen ze een bedreiging voor de Europese industrie (voor zover deze er nog is). De importheffing varieert per fabrikant. Rond de 47% is wel een beetje het gemiddelde.Er is nog niets besloten en er zal eind mei begin juni een beslissing genomen worden. Ik acht de kans nu zo'n 80% dat het door gaat. Vooruitlopend op het besluit moeten alle zonnepanelen die Europa binnenkomen sinds 6 maart geregistreerd worden. De heffing kan dus met terugwerkende kracht in rekening gebracht worden aan de fabrikant. Als gevolg daarvan zijn de zendingen vanuit China naar Europa al vrijwel stil komen te staan en wachten de fabrikanten rustig af.Het gevolg is dat er nu al bijna geen panelen uit China te krijgen zijn en dat deze al flink in prijs gestegen zijn in verband met voorzieningen. Bij de heffing zullen de prijzen nog meer stijgen maar geen 50% meer. Ik denk aan 20-30%.Dus als u nu kan bestellen en u weet zeker dat de prijs vast is dan kan u dit overwegen te doen. Dit kan u overleggen met uw leverancier. En vaak als iets betaald is dan kan men niet meer terug dus wellicht (een deel) vooruit betalen.Succes ermee en mocht u nog vragen hebben dan hoor ik het graag.Groeten,Lex

Bennie Nijkamp
Door

Bennie Nijkamp

op 21 May 2013

Oost, west, Zuid best? Vraagje over de berekende terugverdientijd in jouw artikel over symmetrische opstelling van panelen. Bij 8 panelen op het zuiden reken je ca € 500 per paneel en bij 16 panelen ruim € 400. Vanwaar dit prijsverschil? De opbrengst lijkt mij iets overdreven: Zuid: 2222? Wp*0,85*100%= 1888 kWh a € 0,22= €415/jr. Symm.: 3611? Wp*0,85*85%= 2609 kWh a € 0,22= €574/jr De eenvoudige terugverdientijd is dan voor een zuidopstelling nog steeds gunstiger. Zo'n symmetrische opstelling ziet er overigens wel onmeunig puik uit! Groet'n, Bennie

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 29 May 2013

Hallo Bennie,Het voordeel van 100 euro per paneel zit hem met name in het goedkopere montagesysteem, montagekosten (arbeid) en de in verhouding goedkopere omvormer.Er is uitgegaan van circa 2000 om 4000 wattpiek. Dan kloppen de bedragen wel. De opbrengsten zijn berekend met speciale software. Hoe de opbrengsten in de praktijk zijn is natuurlijk afhankelijk van de de situatie (m.n. schaduw).Het gaat vooral om het idee om eraan te denken. In de ene situatie is het meer geschikt dan de andere situatie. En bovenal meer energie is altijd mooi mee genomen ook al is de terug verdientijd hetzelfde.

soesman
Door

soesman

op 21 May 2013

Hello LexIk wil graag meer informatie over zonnepanelen. Ik heb een vermogen van 7500w maar me dag verbruik is48750whHuishoudelijke apparatenApparaten N Sp.(V) Verm.W) Uren Wh Waterheater 1 127 V 1200 W 3 min 60 Ricecooker 1 127 V 700 W 30 min 350 Microwave 1 127 V 1000 W 3 min 50 Broadtoaster 1 127 V 1100 W 3 min 55 Televisie 1 127 V 115 W 5 575 Radio 1 127 V 15 W 2 30 Ijskast 1 127 V 230 W 24 5520 DVD 1 127 V 20 W 1,5 30 Wasmachine 1 127 V 250 W 2 500 Airco 1 127 V 1850 W 12 22200 Diepvries 1 127 V 720 W 24 17280 Lichtpunten 5 127 V 300 W 7 2100 Totaal 7500W 48750WhDe berekeningen om te komen tot een goed keuze heb ik niet. Als u dat voor me kan opsturen zou ik dat op prijs stellen.Bijvoorbeeld hoeveel panelen ik nodig hebt, welk bekabeling (dikte ervan, graden van depaneel op een plat vlak enz. Ik zal de panelen op een plat vlak plaatsen.De berekeningen zijn erg belangrijk voor me.BVD, S.SOESMAN

ronald
Door

ronald

op 26 May 2013

Dag Lex. Complimenten voor het goede werk en de heldere uiteenzettingen! ik heb een vraag,de situatie: 23 panelen van 300 w. allemaal op 1 dakvlak op het zuiden. totaal 6900 w. Ik moet nog op zoek naar een omvormer. Men raadt 90% van het paneelvermogen aan = 6210 w.Wat is qua omvormer de juiste keuze?? Ik kan via een 3 fase aansluiting terugleveren maar mag/kan ik dan ook 2 verschillende omvormers van zeg 3000w aansluiten en dan bijvoorbeeld over 2 fases terugleveren?Ik hoor graag van je Lex,vriendelijke groet Ronald

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 27 May 2013

Beste Ronald,Bedankt! Meestal wordt inderdaad gekozen voor een onder dimensionering van de omvormer op 90%. In dit geval zou dat waarschijnlijk uitkomen op een 6kW omvormer. Deze is meestal 3 fase in verband met de aansluiting. 2 aparte omvormers op 2 fases is uiteraard ook mogelijk.Het is een kwestie van kiezen. 2 Kleine omvormers zijn meestal duurder dan 1 grote maar verder is er geen duidelijk verschil.Succes ermee.Groeten,Lex

Hans Koning
Door

Hans Koning

op 03 Jun 2013

Beste Lex,Dank voor de helder uiteengezette boekwerken die ik van je site heb kunnen downloaden.Toch heb ik een vraag: Op mijn schuine dak kan ik 12 zonnepanelen kwijt (zuid/west). Daarnaast kan ik op mijn plat dak nog 6 panelen kwijt gericht op het zuiden.In verschillende offertes zie ik grote verschillen: De een raadt een dubbel omvormer aan van het type aurora PVI 4.2 OUT-S waarop beide series panelen kunnen worden aangesloten. Een ander raadt voor de beide series 6 en 12 panelen 2 omvormers aan van resp. de type: MSA SB 2500TLST-21 en MSA SB 1600TL-10.Uiteraard zijn de prijsverschillen aanzienlijk tussen deze oplossingen. Mijn vragen zijn: - Wat zijn de consequenties van deze beide alternatieven? - Zijn de consequenties ook kwantificeerbaar in KWK/euro's op jaarbasis?Ik ben zeer benieuwd naar je antwoord.Vr. gr. Hans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 04 Jun 2013

Beste Hans,Dat is goed mogelijk. 2 verschillende velden met verschillende oriëntaties betekend 2 aparte strings met bijbehorende MPP trackers. Meestal wordt er gekozen voor 1 omvormer met 2 MPP trackers. De Power One 4.2 is zo'n omvormer. 2 aparte omvormers kan natuurlijk ook maar is meestal duurder, onhandiger (meer ruimte, kabels en aansluitingen) en vaak heeft een kleinere omvormer ook iets minder rendement maar dat is per situatie anders.Succes met uw keuze.Groeten,Lex

Marcel Bart
Door

Marcel Bart

op 05 Jun 2013

Beste Lex,Jouw boek heb ik al helemaal gelezen (2x) en heb de belangrijkste items, waar je op moet letten en vragen, die je moet stellen op een a4-tje gezet. Dank je wel voor al deze nuttige info.Verder ben ik op internet gaan zoeken en kwam via het in jouw boek genoemde onafhankelijke testblad erop dat de panelen van het merk sunpower (VS) het beste zouden zijn. Op de site van dit merk vind je de panelen van het type E20. Mijn idee als leek is, dat je bij deze panelen er minder nodig hebt, om de gewenste jaaropbrengst in kWh te bereiken, dan met andere panelen. Klopt deze aanname? En zo ja, hoe kan ik dan berekenen hoeveel ik er nodig heb? Ik wil beginnen met 5000 kWh en dat later verdubbelen, zodat ik mijn eigen verbruik kan opwekken.Ik ben benieuwd naar jouw mening hierover.MvGMarcel

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 08 Jun 2013

Beste Marcel,2x al gelezen! Leuk om te horen.Ik denk niet dat er staat dat de Sunpower algemeen het beste zijn. Waar ze wel het beste in zijn is het rendement. Ze gebruiken een speciale techniek waardoor het rendement rond de 20% (dat is de 20 van het typenummer) ligt. Dit is hoger dan het standaard gemiddelde van +/- 15%.Uw aanname klopt dus. Je hebt minder zonnepanelen nodig voor dezelfde opbrengst. Echter is de prijs er ook naar. Schrik niet van de prijzen.Succes met uw keuze.Groeten,Lex

Erik
Door

Erik

op 11 Jun 2013

Beste Lex,Binnenkort wil ik een besluit nemen over de aanschaf van zonnepanelen. Mijn dak is gunstig gepositioneerd (zuid) en heeft geen last van schaduw. Ik heb een aantal offertes opgevraagd voor 16 panelen van ongeveer 250Wp. Er worden in de offertes verschillende omvormers aangeboden: de SMA 3600, de Omnik 4.0 wifi en de microconverter Enphase m215. Wil je jouw mening geven over deze 3 alternatieven. Alvast bedankt, Erik

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 13 Jun 2013

Beste Erik,Heeft u mijn handboek zonne-energie gelezen? Hier staan veel tips in.Ik kan helaas niet op elke individuele situatie in gaan. Ik adviseer u dan ook om goed naar de leveranciers te kijken en voor degene te gaan waar u het meeste vertrouwen in heeft.Succes!Groeten,Lex

Frans Kersten
Door

Frans Kersten

op 13 Jun 2013

Beste Lex, Ik wil 18 panelen plaatsen op mijn dak, gezien schaduw op mijn dak wil ik deze verdelen over 2 stings. Een string van 10 panelen( geen schaduw )en een string van 8 panelen. deze laaste string krijgt op een gegevemoment wel schaduw en zal dus inboeten.De omvormer wordt een SMA 4000TL20. Hebben twee strings met een verschillend aantal panelen per string een nadelige invloed op elkaar?Met vriendelijke groeten, Frans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 13 Jun 2013

Beste Frans,Dat is exact de bedoeling van 2 aparte strings. Het is wel belangrijk dat de strings aangesloten worden op aparte MPP trackers. Pas dan is het voordeel er. De SMA heeft 2 MPP trackers dus dat komt goed.Succes.Groeten,Lex

Haantje
Door

Haantje

op 14 Jun 2013

Hallo Lex,Graag jou advies snel, binnen een week offerte opvragen en kopen i.v.m. prijs verhoging waar mee gedreigd word ? of risico nemen op forse prijs verhoging ? is het waar die verhoging ?Mvrg, Haantje

Lex Schiebaan
Marcel Bart
Door

Marcel Bart

op 16 Jun 2013

Beste Lex,Nog een vraag van mijn kant. Op dit moment loont het terugleveren van energie tot 5000 kwh aan energiemaatschappijen. Dit wordt 1 op 1 verrekend. Daarna wordt dit minder. Nu is het mogelijk om zelf de energie op te slaan en te gebruiken (firma nedap powerrouter en batterijen) en eventueel terug te leveren. Zijn er nog meer mogelijkheden, om zelf je totale energie te gebruiken (ik verbruik 10.000 kwh) en op te slaan en daarboven pas terug te leveren? Ik wil zo min mogelijk aan een energiemaatschappij betalen en mijn investering toch terugverdienen.Graag jouw mening hierover.GroetMarcel

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 16 Jun 2013

Beste Marcel,Vanaf 1 juli komt de wettelijk saldeer grens van 5000 kWh te vervallen. Vanaf dan kan je onbeperkt salderen. Dus dat is goed nieuws!Voor het opslaan zijn batterijen nu het meest geschikt maar dit is vaak een dure oplossing. En door het onbeperkte salderen waarschijnlijk ook niet nodig.Groeten,Lex

Wim Hijnen
Door

Wim Hijnen

op 19 Jun 2013

Hallo Lex, Zijn er ergens goede betrouwbare gegevens van de invloed van schaduw op een string ? En over de werking van de z.g. bypassdiodes (Scotty). Ik weet dacht ik ondertussen redelijk wat over zonnepanelen. Mijn eerste installatie van zonnecollectoren is al 33jaar geleden. Graag hoor ik iets zinnigs.

Lex Schiebaan
George Ganzeboom
Door

George Ganzeboom

op 22 Jun 2013

Dag Lex,Je Ebooks heb ik met belangstelling gelezen.Ik heb een vraag over het schaduwmanagement van de komende plaatsing van 24 Topper sun 200W all black panelen op het ONO gelegen achterdak van mijn woning. De voorkant is WZW met verspringende daken waar de schaduw een te ongewisse situatie voor plaatsing opleverde. Van de 24 panelen hebben naar schatting in de loop van de seizoenen drie of vier panelen last van lichte schaduw gedurende een korte tijd. Door de leverancier is een Sunnyboy 3600TL21 aangeraden. Deze omvormer heeft twee ingangen die onafhankelijk met MPP uitgerust. Volgens de beschrijving is elke ingang weer voorzien van 2 mogelijkheden voor een parallelschakeling. De leverancier heeft volgens Sunny Design becijferd dat op de ene ingang A max. 14 panelen kunnen worden aangesloten en dan op de andere ingang B 10 panelen. Zoals bekend is deze omvormer voorzien van de faciliteit Optitrac. De vraag is nu hoe ik omga met de 4 of 5 licht beschaduwde panelen. Kan ik die het best bij elkaar plaatsen in een parallele string bijv. 7 op A1 en 7 op A2 met vervolgens 5 op B2 en de 4 licht beschaduwde panelen in B2 met 1 onbeschaduwde erbij om het aan te vullen?Kun je me daarover advies geven?BVBDGroet,George

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 22 Jun 2013

Beste George,Het parallel schakelen op de ingangen is niet zo makkelijk als u beschrijft. Ten eerste moeten parallelle strings exact hetzelfde zijn. Dus zelfde panelen zelfde oriëntatie en dus ook zelfde schaduw. Een string met schaduw parallel zetten aan een string zonder schaduw heeft dus geen zin.Ook moet u opletten op de minimale ingangsspanning. Dit is afhankelijk van de omvormer maar meestal wel minimaal 6 panelen.De SMA optitrac werkt inderdaad goed met schaduw maar de impact kan nog steeds erg groot zijn. Als schaduw echt een probleem is kan u minder panelen plaatsen of werken met micro omvormers of paneel optimaliseerders.Ik hoop dat u hiermee verder kan. Succes ermee.Groeten,Lex

Jan te Hennepe
Door

Jan te Hennepe

op 24 Jun 2013

Beste Lex, Attent deze navraag. Heb je boek nog niet gelezen maar durf je desondanks deze vraag wel te stellen. Woon in een qua materiaalkeuzes duurzaam gebouwd huis. (www.robinia.nl --> projecten --> Agrodome) Dit huis heeft een op zzw gericht dak met een hellingshoek van 21 graden. De dakbedekking is sedum vegetatie op een EPDM waterdichte laag op pavatex isolatieplaten op gordingen. Ken jij bedrijven of systemen die op zo eenvoudig mogelijke wijze plaatsing van PV panelen hierop mogelijk maken met behoud van het sedum? Dit streef ik na vanwege de 4 à 5% hogere opbrengst van de PV panelen door de koelende werking van het sedum.Met vriendelijke groet,Jan.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 24 Jun 2013

Beste Jan,Dat is erg speciaal. Ik ken geen bedrijf die dit specifiek kan maar wellicht kan u informeren bij Optigroen. Zij hebben een systeem voor plat dak met sedum en wellicht kunnen ze iets voor u betekenen.Als het gelukt is hoor ik het graag want het is wel een leuk project.Groeten,Lex

Loes Walsteijn
Door

Loes Walsteijn

op 26 Jun 2013

Beste Lex,waar blijft ie nou, denk ik steeds maar nu zie ik dat mijn vraag helemaal niet op de vragensite staat. Opnieuw maar weer. Ik heb je handboek gelezen, begreep het wel een beetje maar ben nog ontredderder dan daarvoor. Nu weet ik wat ik allemaal moet weten en niet weet. Ik voel een grote weerstand om die datasheets en zo te vergelijken. Wil je me adviseren> Wij willen op een camper waarin we leven en door de wereld reizen en extreme weersomstandigheden zullen meemaken (bittere kou, weinig tot geen zon, stof) 400 tot 500 Watt panelen. Ik heb twee offertes. Een van een bedrijf dat korting geeft via een zonnecollectief (waar je dan lid van moet worden) waaruit ik opmaakte dat ze wel goed waren, tot ik jouw handboek las. De verkoper heeft er nog minder verstand van dan ik en ik heb er al nauwelijks zicht op. De offertes zijn rommelig. Het bedrijf bestaat vast nog niet zo lang. Ze bieden ZN Shine panelen (mono 24V, 2 x 200W). Ergens las ik dat ze best getest waren maar dat was hun test. Bij een of andere consumentenvergelijker las ik dat ook maar wie zegt me dat die vergelijker zijn best heeft gedaan. Verder kom ik ze niet tegen in vergelijkingen. Daarbij twee Steca 1515 regelaars.Een ander bedrijf dat al 25 jaar bestaat biedt 2x 24 V Solar panel Sun Earth 195W (mono) en 2 Solar charger MPPT 15A Dat merk kom ik nergens tegen. Inmiddels heb ik begrepen dat het met MPPT erg aankomt op de snelheid/regelmaat waarmee de regelaar steeds de maximalisering opzoekt. Deze Victron wil ik vergelijken met Steca Solaris 2010 maar de aanbieder van de victron zegt dat de steca met PVM werkt en dus veel trager is.Ik voel een enorme weerzin om me door die datasheets heen te worstelen, TUV-nummers te checken. Op onze huidige en vorige camper hebben we nergens op gelt dan op prijs. Nu hebben we een Phocos regelaar en een mono paneel van 235 W. Jouw handboek zegt dat poly beter is in het diffuse licht (waarbij ik denk aan bewolking). Ik zou ook graag onder een lantaarn wat kunnen laden zoals een even geleend paneel deed.Kortom mijn vraag: Wil en kun jij een aankoop advies geven? Bij voorbaat heel erg bedankt.Loes

Loes Walsteijn
Door

Loes Walsteijn

op 26 Jun 2013

PS Wat is eigenlijk het verschil tussen zonnepanelen op daken van huizen en die voor campers/schepen/off-grid situaties?

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 27 Jun 2013

Beste Loes,Wat een uitgebreide vraag.Ik had je vraag beantwoord maar denk dat je hem niet meer kon vinden: http://zonneenergie.eu/creatief-met-zonnepanelen/#comment-462Zoals ik daar ook al schreef zijn stand-alone systemen een andere materie. Dit zit inderdaad met name in de laadregelaars en is ook erg afhankelijk van de rest van de situatie zoals de accu's en andere elektronica in de camper. Ik zou hier dan ook echt voor naar een specialist gaan die uw specifieke sitatie het beste kan beoordelen.Uw andere vraag is een leuke. Wezenlijk verschil is er niet want de opbouw is in principe hetzelfde. Echter de toepassing zorgt ervoor dat panelen voor campers/schepen/off-grid er anders uit zien. Zo zijn de maten vaak anders (kleiner), meer een kleinere zonnecellen (is hoger voltage is minder verlies) en de constructie is vaak anders een steviger. Of bijvoorbeeld frameloos voor de vuiligheid die kan ontstaan op de panelen omdat ze plat liggen.Des te meer een reden om een expert op te zoeken.Succes!Groeten,Lex

kees
Door

kees

op 08 Jul 2013

Hoe zit het met shadow werking bij zonnen panelen die in serrie staan geschakeld? Als er een paneel voor 10% shadow vald is diet ook voor de rest zo ? Met anderen woorden een verlies van 10% op het gehele systeem

Lex Schiebaan
Patrick
Door

Patrick

op 09 Jul 2013

Geachte Lex, Ik heb eerder het boek over zonnen energie gedownload. Het helpt, maar ik vind het nog steeds moeilijk. Ik heb verschillende aanbieders thuis gehad voor een offerte. Twee blijven er nu over. Het probleem is alleen dat beide best wel serieus overkomen, prijs technisch zijn ze zo goed als gelijk. Alleen kan ik de testgegevens van beide niet vergelijken. Ik heb de keuze uit jasolar en znshine panelen. Znshine komt goed uit bij testen maar jasolar heeft weer goede referenties. Welke zou jij mij kunnen adviseren.Vriendelijke groet, Patrick Vluggen

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 09 Jul 2013

Beste Patrick,Dat kan ik niet voor u bepalen. Beide zijn bekendere fabrikanten van zonnepanelen maar u zou toch echt zelf moeten kiezen. Maar kijk ook naar het geheel zoals de omvormer, montagemateriaal en zeker de installateur.Succes!Groeten,LexPs. Ik heb even uw email en telefoonnummer verwijderd i.v.m. eventuele spam.

ray
Door

ray

op 13 Jul 2013

Beste Lex,Ik zou graag in een korte tijd helemaal gereed willen zijn als deskundig installateur van zonnepanelen. Ik acht het niet bijzonder moeilijk, maar er is een systematiek en een boel keuze uit aanschaf van onderdelen. Dat vind ik een beetje moeilijk om te bepalen.Hoe kan ik dit het beste aanpakken, welke cursussen kan ik het beste volgen om de benodigde kennis en praktijkervaring op te doen. Mijn achtergrond is HTS E/W en koeltechnicus.Groet ray

Lex Schiebaan
Frits Bijker
Door

Frits Bijker

op 14 Jul 2013

Beste Lex,Ik heb een aanbieding van zonnepanelen met het merk Trina 245Wp poly. De installateur schrijft nu dat deze panelen leveringsproblemen hebben en biedt mij nu voor de zelfde prijs BYD P6C-30 Serie-3BB aan. Moet ik mij zorgen maken of zijn de panelen gelijkwaardig?Groet, Frits

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 15 Jul 2013

Beste Frits,U kan dit het beste overleggen met uw leverancier en hem laten uitleggen wat de eventuele verschillen zijn. Beide zijn wel bekendere merken.Groeten,Lex

Floris
Door

Floris

op 19 Jul 2013

Een interessante vraag van iemand is of een zonnepaneel in portrait positie beter presteert dan hezelfde paneel in landscape orientatie. Meer to the pont: als je meerdere anelein in een string ze, maakt het dn uit of enkele oanelen in portrait irentatie liggen en en ande deel landscape. Ik he op mijn site en experiment voorgestld, maar dat s met slechts 1 panel Succe, Floris

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 24 Jul 2013

Hallo Floris,Dat is zeker een interessante vraag. In principe maakt het natuurlijk niet uit want een cel is een cel. Maar de busbars zouden wel eens van invloed kunnen zijn.Bij schaduw maakt het wel uit omdat de 3 velden van 20 zonnecellen (meest voorkomend) in 2 rijen van 20 zonnecellen verdeeld zijn. Bij plat dak plaatsingen in de winter is dat bijvoorbeeld van toepassing.Ik krijg van de week een speciale meter (Easy PV) binnen waarbij ik alles kan meten dus dan zal ik ook eens kijken.Jij ook succes met je site.Groeten,Lex

Adri Roodenburg
Door

Adri Roodenburg

op 25 Jul 2013

Beste,Wy hebben al 3 zomers lang kunnen genieten van een simpele 12 volt installatie met 2 zonnepanelen en een laadstroom regelaar van phocos in ons zomerhuisje. Alles werkt nog steeds fantastisch maar als ik de omvormer van 12v naar 230v wil aansluiten, schakelt de laadregelaar steeds uit wat hij voorheen niet deed. Waar komt deze gevoeligheid opeens vandaan. Hopelijk kun je nog wat tijd vinden om tussen alle profesionele vragen mijn vraag te beantwoorden.Met vriendelijke groet Adri

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 29 Jul 2013

Beste Adri,Ik ben geen stand alone specialist dus zeker weet ik het niet. Wat wel van invloed kan zijn is dat zodra de omvormer van 12 naar 230 volt aanslaat de spanning van het systeem daalt. Mogelijk reageert de laadregelaar hierop.Het een en ander is natuurlijk afhankelijk van de situatie en configuratie. Wellicht kan u een specialist vragen om alles te bekijken.Succes.Groeten,Lex

Floris B
Door

Floris B

op 25 Jul 2013

Beste Lex,Ik heb een technische vraag over de ac aansluiting van zonnepanelen: wel / geen aardlekbeveiliging. Ik heb je artikel hierover gelezen waarin geadviseerd wordt (indien niet verplicht) toch een extra aardlek te plaasen van 100mA. Dan kom je volgens mij terecht bij een aardlek van 300mA? Als je in een woonhuis dan toch een extra aardlek plaatst, dan mag dit toch alleen maar een 30mA exemplaar zijn? Of is dit een uitzondering op de regel waardoor een 100mA of 300mA aardlek in een woonhuis wel is toegestaan?De installateurs die ik hierover gesproken heb zijn van mening dat als er in een woonhuis een aardlek wordt toegepast, dit alleen maar een 30mA aardlek mag zijn.Ik ben benieuwd naar jouw visie.Groeten, Floris 2 (andere Floris)

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 29 Jul 2013

Hallo Floris,Zoals ik in mijn artikel schrijf http://zonneenergie.eu/zonnepanelen-omvormer-met-of-zonder-aardlekschakelaar/ is een aardlekschakelaar niet verplicht in deze situatie.Het is echter wel aan te raden. Maar een omvormer kan gevoelig zijn daarom adviseren sommige fabrikanten een 100mA (deze bestaan gewoon). Een 30mA kan echter ook vaak dit is afhankelijk van de omvormer.Succes.Groeten,Lex

Floris B
Door

Floris B

op 30 Jul 2013

Hallo Lex,Bedankt voor je reactie. Mag ik naar aanleiding van je antwoord concluderen dat een 100mA of 300mA in een dergelijke situatie 'gewoon'is toegestaan in een huisinstallatie?Mvg,Floris

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 05 Aug 2013

Beste Floris,Alles ligt aan de situatie en moet door een vakman beoordeeld worden. In principe ga je uit van 30mA maar vaak geeft dit storing. Dan is de keuze 100mA. Grote of meer omvormers kunnen dan nog voor afschakeling zorgen dan is eventueel 300mA mogelijk.Alles is dus afhankelijk van de situatie en de gebruikte producten. Laat dit dus goed nakijken.Groeten,Lex

Adri Roodenburg
Door

Adri Roodenburg

op 01 Aug 2013

Bedankt voor de genomen moeite Met vriendelijke groet Adri

cor bobeldijk
Door

cor bobeldijk

op 01 Aug 2013

Beste Lex,Ik ben momenteel bezig met het vergelijken van offertes en ik heb veel gehad aan de informatie in nje e-book. Dus heel erg bedankt hiervoor.Nu hoorde ik via via het verhaal dat er over twee jaar zonnepanelen op de markt komen die heel klein zijn met een hoge opbrengst. Het zou daarom verstandig zijn nog een paar jaar te wachten met de aanschaf van zonnepanelen Kun je aangeven wat volgens jou de verwachte ontwikkelingen in de komende jaren zullen zijn en of het dus verstandig is om nog even te wachten? Vriendelijke groet, Cor

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 05 Aug 2013

Beste Cor,Daar zal ik nog eens een blog bericht over schrijven.Kort gezegd komt het hier op neer. Zonnepanelen worden elk jaar +/- 10% beter.De meeste zonnepanelen zijn nu ongeveer 250 wattpiek. Er zijn ook zonnepanelen van 320 wattpiek echter kosten die ongeveer 2 x zoveel per wattpiek.Wachten op de doorbraak is wachten op niets. Er zijn natuurlijk doorbraken maar voordat dit op de markt is en vooral betaalbaar is zijn we zo 10 jaar verder. En dan komen we weer op de 10%.Ik ben geen helderziende maar er is duidelijk een patroon in de afgelopen 40 jaar.Groeten,Lex

Patrick
Door

Patrick

op 11 Sep 2013

Lex zegt "Kort gezegd komt het hier op neer. Zonnepanelen worden elk jaar +/- 10% beter."Zonnepanelen worden elk jaar in de standaard maat circa 5 wp sterker. Dat is veel minder dan 10% 2012 , 250wp -> 2013 , 255wp (standaard poly paneel) is een verbetering van 2%.Ik volg zonnepanelen al sinds 2006 intensief en dit is ook de lijn uit het verleden.Groet,

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 12 Sep 2013

Hallo Patrick,Bedankt voor je aanvulling. De ontwikkeling van de standaard panelen staat inderdaad een beetje stil. Dit komt door de opschaling en de overcapaciteit in de markt. Laatste maanden zie je de focus weer meer verschuiven naar ontwikkeling en daardoor automatisch hogere rendementen.10% is inderdaad een beetje veel maar het is ook wel meer dan 2%. 2011 230-235 wp. 2012 240-245 wp en nu gaat het richting de 255-260 wp. Laat het ergens in het midden zijn. Dit is ook niet zo heel belangrijk.Deze vraag ging met name om de doorbraak waar wel eens over gesproken wordt. Zo is vorig jaar uitgebreidt in het nieuws geweest dat er een zonnepaneel met 70% zou komen. In de praktijk zie je echter dat dit soort ontwikkelingen in kleine stapjes aan de standaard zonnepanelen worden toegevoegd en de echte doorbraak er dus niet komt. De doorbraak is ook al geweest en dat is de prijs per wattpiek. Dat is in feite veel belangrijker.Groeten,Lex

Frans Gruteke
Door

Frans Gruteke

op 05 Aug 2013

Beste Lex, bedankt voor het informatieve boekje; ik heb het al 2 keer gelezen.Binnenkort wil ik een installatie laten plaatsen door een bedrijf (inmiddels heb ik 4 offertes; de buren naast mij zijn hetzelfde van plan); ik heb een dak op het zuiden gericht van bitumen; hellingshoek ca.25 graden; het is een klein dak van ca.3.20 m.x 7.30 m.0 rekening houdend met 2 kleine pijpjes boven op het dak kan ik maximaal 11 zonnepanelen plaatsen; hetzelfde geldt voor de buren Mijn dak heeft in de namiddag(na 16.00 )een weinig last van schaduw van een boom; vraag: Een van de aanbieders heeft een totaalprijs gemaakt voor 10 st. LDK Solar 250P-20 prof. zonnepanelen voor E.1675 met de omvormer SMA Sunny Boy 2100TL E.765 (alles excl.BTW) ofvoor 11 panelen: 1842,50 met de omvormer van SMA Sunny Boy 2500 TLST voor E.1000 (alles exclus.BTW) In de beschrijving van de 2500 staat dat deze omvormer beter omgaat met event. schaduwwerking; geldt dat nu alleen als je andere toepassingen aan de panelen aanbrengt( het verhaal van de bypass diodes)?????????een andere aanbieder

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 05 Aug 2013

Beste Frans,Het gaat om de MPP tracking van de omvormer. Dit heeft niets te maken met de zonnepanelen en de bypass diodes.Dit is bij de 2500 inderdaad beter dan bij de andere.Groeten,Lex

Frans Gruteke
Door

Frans Gruteke

op 05 Aug 2013

Beste Lex, Ik heb nog een vraag: in geval de omvormer bij de meterkast wordt geplaatst: aan de andere kant van de wand (op 75 cm afstand) staat de televisie. Is de omvormer zo gemaakt dat deze geen storingsbron is voor andere apparatuur in de omgeving?groeten Frans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 05 Aug 2013

Beste Frans,Dat ligt natuurlijk aan de omvormer fabrikant maar vele omvormers zijn op EMC (elektro magnetisch veld) getest en hebben bijna geen straling. Wellicht kan u dit navragen bij de leverancier.Groeten,Lex

john
Door

john

op 10 Aug 2013

hallobetreft micro omvormers omnik hoe werkt dit want als ze hier panelen gaan leggen komen er een aantal tot 12 uur in de schaduw te liggen zodat deze niet werken. ik wil mciro converters maar hoe sluit ik deze aan op het netwerk van meneer essent?graag advies

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 12 Aug 2013

Beste John,Wellicht helpt dit artikel: http://zonneenergie.eu/micro-omvormers-voor-zonnepanelen/De micro-omvormers worden op een eigen groep in de groepenkast aangesloten. En dan zit het gelijk op het netwerk. Overigens is het netwerk niet van Essent maar van de netbeheerder.Groeten,Lex

Pierre
Door

Pierre

op 12 Aug 2013

Goedendag ir. L. Schiebaan, U heeft een FANTASTISCH e-book ontwikkeld! Graag zou ik van u separaat per mail willen ontvangen: par. 2.4; 3.4 en bijlage2, aangezien ik dit helaas NIET separaat geprint kan krijgen! Met HARTELIJKE DANK: Pierre Otten.

Lex Schiebaan
Nils
Door

Nils

op 17 Aug 2013

Hallo Lex,Ik heb je handboek gelezen. Echter ik zou iets meer willen weten van de inductielus die ontstaat door de DC kabels. Is een kleine inductielus een probleem, of moet elke vorm van een lus vermeden worden? Indien er absoluut geen lus mag zijn, kost dit veel kabel lengte die ik niet heb. De kabels zijn kant en klaar 15 m lang. Ik heb 2 rijen van 5 panelen onder elkaar met de connectoren bij elkaar. Dus de bovenste rij heeft ze aan de onderkant en de onderste rij andersom. Is dit een inductie probleem?

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 11 Oct 2013

Hallo Nils,Ik heb er een blogbericht over geschreven: http://zonneenergie.eu/zonnepanelen-bliksem/Ik jouw geval geval kan je inderdaad de bovenste zonnepanelen "op zijn kop" leggen. Let wel op dat sommige fabrikanten dit niet toe staat. Dit in verband met vocht (condens achter op de panelen).Als het kan dus gewoon rechtop en dan iets extra kabel gebruiken. Dit is gewoon te koop.Groeten,Lex

Peter Moors
Door

Peter Moors

op 27 Aug 2013

Beste Lex, We hebben sinds enige maanden 23 zonnepanelen in 2 strings (11 en 12) en een Samil omvormer 5200 TL Op de omvormer is een scherm die de opgewekte kwh registreert. Als ik deze vergelijk met de geleverde, afgenomen khw (rekening houdend met het eigen gebruik van de opgewekte energie) mis ik 40% waar kan dit aan liggen? Afstand tussen omvormer en meter is maximaal 1 meter ( Er zit wel een 16mA aardlekschakelaar tussen ) Kun je me helpen waar het probleem zit?Peter

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 28 Aug 2013

Beste Peter,Dat is zo lastig te zeggen. Wat vergelijkt u met elkaar? Het aantal kWh op de slimme meter vergeleken met de opbrengst op de omvormer?40% verlies in de kabels is onmogelijk dus het moet iets anders zijn.Groeten,Lex

frans de vries
Door

frans de vries

op 29 Aug 2013

Beste Lex,Omdat ik vermoedde dat een string van 12 panelen niet goed werkte (lage totale stringspanning,) heb ik tijdens een wolkenloze dag mijn panelen een voor een gemeten tijdens het gebruik. ( 1800 watt output voor een 3000 watt systeem). gemeten op de junction box van ieder paneel. Alle panelen staan op het zuiden zonder schaduw, dus zou in principe over elk paneel ongeacht de belasting ongeveer dezelfde spanning moeten staan. 8 panelen hadden ongeveer 27 volt maar vier panelen bleken problemen te hebben. 1 paneel had 12 volt 1 paneel had 18 volt 1 paneel had 22 volt 1 paneel had 25 volt Volgens specificatie van de panelen zou de tolerantie 3% kunnen zijn dus deze panelen werkten niet goed. Ogenschijnlijk werkte de string goed, want hij gaf op dat moment 1800 watt, maar deze meting gaf aan daar iets niet klopte. Ik ben benieuwd of dit vaker voor komt, maar ik kan hierover op het internet niets vinden. Misschien is het interessant ook voor anderen, om deze relatief simpele meting ook uit te voeren. Weet u hier iets over?o ja, bij controle van de temperatuur van de cellen(voelen met de hand) bleek het paneel met 12 volt output diverse cellen te hebben die veel heter waren dan de andere cellen. Ik denk dat een of meer cellen breuken hadden die door de stringstroom zeer heet werden of dat een aantal cellen kortgesloten zijn. Zonder belasting was de spanning 33,4 terwijl dit ruim 37volt had moeten zijn.vr. gr.Frans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 04 Sep 2013

Beste Frans,Dat klinkt niet goed.Aan de spanningen te zien zijn het geen standaard 60 cells zonnepanelen. Welk merk en type paneel is het? Kan het zijn dat u ze al een tijd heeft?Een dergelijk verschil in spanning is niet goed. Het kunnen 2 dingen zijn. De cellen zijn niet goed of de bypass diodes zijn kapot.U schrijft al dat sommige cellen warmer aanvoelen dan andere. Dit kan wijzen op microcracks in de zonnecellen. Dit zijn scheurtjes die vaak niet zichtbaar zijn maar wel in de cel zitten. Omdat de stroom op die plekken veel weerstand heeft wordt het warmer en ontstaan zogenaamde hotspots.Wellicht wilt u de installatie opgeven om door mij nagekeken te laten worden. Dit kan op http://zonneenergie.eu/gezocht-3-zonne-energie-systemen-die-niet-goed-werken/Groeten, Lex

frans de vries
Door

frans de vries

op 07 Sep 2013

Hallo Lex, leuk dat je reageert. dit zijn toch 60 cell's panelen. Bij hogere temperaturen kan de spanning van ong. 30 v (bij belasting) zakken naar ong 27v. Ik heb de panelen 3 maanden. Na installatie ging ik voor de controle op de goede werking, zoeken naar een vergelijkbaar systeem op de site van Omnik en heb deze gevonden vlak in de buurt. Hierna bleek dat bij lage output (ong tot 800 watt) de output vergelijkbaar was, echter bij hogere output liep mijn systeem steeds verder achter. Ik heb me toen eerst verdiept in het totale systeem van zonnepanelen en omvormer ( ik ben elektronicus)en zodra ik het totale systeem begreep ben ik naar een oplossing voor mijn probleem gaan zoeken. De omnik geeft tevens de stringspanning aan, en deze bleek te laag te zijn bij hoge output. Om een enkel paneel te testen zou ik een testruimte met gekalibreerde apparatuur en regelbare belastingen moeten hebben dus dit had geen zin. Daarom ben ik de panelen gaan meten terwijl ze in bedrijf waren. Dit had het voordeel dat de string door de mpp van de omvormer op de beste power output gebracht werd.Omdat alle panelen in serie staan zou over ieder paneel dus ong dezelfde spanning moeten staan en dat was dus niet het geval. De totale stringspanning bleek ong 32 volt achter te gaan lopen, dus bij 8 ampere ong. 250 watt minder output. Ik ontdekte en passant dat ik andere panelen gekregen heb dan beloofd was en daarom ben ik met de leverancier overeengekomen dat alle panelen vervangen zouden worden door de beloofde panelen. De panelen worden dus binnenkort vervangen. Ik vroeg me alleen af of dit meer voor zou komen. Ik denk echter dat de meeste mensen bij het zien van een redelijke output tevreden zijn met het systeem terwijl er echter toch het e.e.a. aan kan mankeren. Ik denk dat mijn methode redelijk snel laat zien of het een gezond systeem is. De junction boxen zijn redelijk eenvoudig te openen zodat direct op het paneel gemeten kan worden. Ik realiseer me echter dat dit op een pannendak moeilijk zal gaan ( ik heb een plat dak)vr. gr.Frans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 10 Sep 2013

Hallo Frans,Goed te horen dat de panelen vervangen worden. Erg vreemd de grote verschillen.Het meten is inderdaad prima maar ik zou het absoluut afraden dit te doen. Ten eerste is de spanning op de panelen levensgevaarlijk. In de junction boxen liggen de aders open en is dit dus aan te raken.Daarnaast zijn junction boxen niet echt gemaakt om open en dicht te maken. Het is puur voor het geval er problemen zijn zodat de diodes vervangen kunnen worden.Jij weet wat je doet dus dan kan het wel maar ik zou het echt niet doen want de spanning en de stromen zijn echt levensgevaarlijk.Vraagje: is de Omnik wel goed aangesloten. De Omnik heeft om onbegrijpelijke redenen een maximaal vermogen per ingang. Hierdoor zal hij de spanning en stroom zo aanpassen dat het vermogen niet boven de +/- 1700 watt op 1 ingang komt.Je hebt inderdaad gelijk dat veel mensen snel tevreden zijn of geen idee hebben of de opbrengst goed is. Daarom is monitoring belangrijk en dit is ook een taak van de leverancier om dit te controleren.Groeten,Lex

frans de vries
Door

frans de vries

op 12 Sep 2013

Hallo Lex,Inderdaad moet je uitkijken met de spanning, echter per paneel is de spanning maximaal 37 volt met maximaal 8 ampere, dus dat valt nog wel mee. Aan de uiteinden van de string staat echter zo'n 360 volt en dat is een serieuze zaak. Tevens moet je voorzichtig zijn t.o.v. aarde omdat bij trafoloze omvormers de DC en AC circuits niet galvanisch gescheiden zijn. De junction boxen zijn natuurlijk niet gemaakt om regelmatig geopend te worden maar een enkele keer moet kunnen. Het openen en sluiten bleek verrassend eenvoudig te zijn. Het alternatief is om tussenkabels te plaatsen waar meet mogelijkheden op zitten, maar dat wordt al een stuk ingewikkelder. De omnik heeft 2 mppt ingangen voor twee strings. De spanning per string is dan bij 2 x 6 panelen ongeveer 180 volt per string. het is echter mogelijk om alle panelen in 1 string te zetten. De twee ingangen van de omnik dienen dan parallel gezet te worden. De spanning wordt dan ong. 360 volt, echter de stroom blijft natuurlijk max 8 ampere. De stroom zal zich nu verdelen over de twee string ingangen dus 4 ampere per string. Ik heb dit gedaan tijdens mijn onderzoek naar de problemen met de output. Het outputvermogen blijft inderdaad hetzelfde. Het enige voordeel is dat de installatie 's ochtends eerder gaat werken omdat de spanning sneller hoog genoeg is om de omvormer te starten. Dit kan echter alleen als geen van beide strings een schaduw probleem heeft. Jammer dat er geen informatie is over de output kwaliteit van geplaatste installaties, want ik neem aan dat ik niet de enige zal zijn die dit overkomt. Ik laat je wel weten hoe de installatie werkt als de panelen vervangen zijn.vr. gr.Frans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 12 Sep 2013

Hallo Frans,Ik zal hier binnenkort meer aandacht aan besteden. Ik heb al een oproep geplaatst voor mensen die denken dat hun zonne-energie systeem niet optimaal werkt. Ik heb hier al een aantal reacties op dus zal hier de komende tijd naar gaan kijken.Succes met de vervanging en ik ben benieuwd naar de resultaten.Groeten,Lex

Anton Berends
Door

Anton Berends

op 09 Sep 2013

jazeker heb ik er een . ik wil ongeveer 240WP zonnepaneel plaatsen op mijn boot moet ik nu 2 panelen of een plaatsen voor het hoogste rendement en wil ook een MPPT regelaar van 30W er tussen zetten kan dit. mvgr Anton

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 10 Sep 2013

Beste Cor,Dat is erg afhankelijk van de situatie.Met name de laadregelaar bepaalt het type zonnepaneel. Het vermogen en de andere technische gegevens zoals de spanningen e.d. moet passen bij de zonnepanelen.Ook is het natuurlijk afhankelijk van de ruimte. 1 240Wp zonnepaneel is het meest gangbaar en waarschijnlijk het goedkoopst maar ook weer vrij groot. Namelijk 1 meter bij 1,65 meter.Groeten,Lex

Cor
Door

Cor

op 10 Sep 2013

hoe worden de Wp omgerekend naar de uiteindelijke opbrengst in kWh 4 offerte maar 4 heel verschillende opbrengsten. de laagste Wp was zelfs de gunstigste in opbrengst!!

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 10 Sep 2013

Beste Cor,Dat is een beetje het probleem met offertes. De één hanteerd standaard een heel positief getal en de ander berekend het voor uw situatie nauwkeurig.Het beste is om het even zelf te berekenen. Met behulp van mijn eboek hierover kan u het voor uw situatie berekenen. U kan deze gratis downloaden op: http://zonneenergie.eu/opbrengst-zonne-energie-berekenen/Succes.Groeten,Lex

Cor
Door

Cor

op 10 Sep 2013

Lex bedankt. ik heb de 4 aanbiedingen eens nagerekend en kom op 8.2%, 13.8 en 2 stuks met 17.6% na berekenen via het eboek moet ik rekening houden met ongeveer 18% Voor het verlies kies ik dus voor de veilige kant en neem een van de aanbiedingen met een verlies van 17.6%. groeten Cor

frans de vries
Door

frans de vries

op 11 Nov 2013

Hallo Lex,Ik heb je een tijdje terug geinformeerd over mijn panelen die niet allemaal goed functioneerden en vervangen zouden worden door de leverancier.. De vervanging heeft plaats gevonden en sindsdien is mijn systeem helemaal in orde. De stringspanning blijft nu op de juiste spanning, Mijn metingen van het systeem bleken dus te kloppen. Doordat ik me nogal verdiept had in het PV gebeuren ben ik ook meer interesse gaan tonen voor mij AC installatie in huis en ben daarom begonnen om een kompleet monitor systeem te gaan maken voor mijn 3 fase installatie, waarbij ik alle 3 fasen en de output van de omvormer ga monitoren en real time kan zien hoeveel en wanneer ik teruglever of gebruik en welke apparaten stroom gebruiken en wanneer.. De installatie bestaat uit een microprocessor die d.m.v. stroomsensors en spanning sensors de power per fase berekend waarbij o.a.met Cosinus phi rekening gehouden wordt. Deze microprocessor communiceert draadloos met een basisstation met microprocessor en ethernet en die is aangesloten via mijn router op het internet. Op mijn laptop heb ik een server geinstalleerd en daar draait software waarbij ik de input die ik van de microprocessor krijg, kan programmeren zodat ik allerlei grafieken en overzichten kan krijgen.Het systeem is nog niet aangesloten op de fasen maar werkt reeds probleemloos en geeft nu tijdelijk als proef de output van mij twee pv systemen real time weer.. Zodra ik de meterkast gemodificeerd heb zodat ik de sensors kan plaatsen zal ik een goed overzicht krijgen van mijn totale AC installatie. Het is niet echt nodig maar een leuke aanvulling op mijn PV systeem.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 17 Nov 2013

Hallo Frans,Wat goed om te horen dat het is opgelost met de zonnepanelen.Het monitoren van de elektriciteit is inderdaad erg leuk. Het geeft inzicht in het verbruik en dit inzicht zorgt vaak al voor een aanzienlijke besparing. Er zijn veel kant en klare systemen maar zelf bouwen kan natuurlijk ook. Erg leuk!Groeten,Lex

frans de vries
Door

frans de vries

op 18 Nov 2013

Hallo Lex,Het is niet alleen leuk maar blijkt ook nuttig te zijn. Ik heb sinds kort mijn monitor systeem volledig in gebruik en naast dat ik kan zien hoeveel vermogen en op welk tijdstip de omvormer terug levert, heb ik nu tevens mijn 3 fase systeem eens eenvoudig in kaart kunnen brengen, want ik hoef maar een apparaat aan te zetten en ik kan zien welk vermogen deze trekt en welke fase belast wordt. Hierbij heb ik ontdekt dat er een overbelastingssituatie kan ontstaan door een verkeerde indeling van grote stroomverbruikers zoals, wasmachine, wasdroger, vaatwasser, elektrisch fornuis, elektrische oven, grillplaten,close in boiler enz.. Dus er nog wat werk te doen. Waar een interesse in zonnepanelen al niet toe kan leiden.vr. gr.Frans

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 19 Nov 2013

Hallo Frans.Er zit nog geen vind ik leuk knop op de site dus doen we het even zo:

Ed
Door

Ed

op 07 Apr 2014

Hello Lex, Ik woon in Indonesie en ben plan een huis op Sulawesi te bouwen. Omdat de energie voorziening daar erg onstabiel is wil ik op het dak een zonneenergie systeem laten installeren. Gezien de locatie vlak bij de evenaar is vermoed ik dat de zonnepanelen het beste horizontaal geplaatst kunnen worden. Dit geeft misschien een probleem bij de afvoer van regen water , want daarvoor is een hellingshoek van 30 tot 35 graden goed geschikt. Wat adviseer jij : plat of in een hellingshoek. Ik schat ca 3000 kwh nodig te hebben. Is de berekening voor het aantal panelen voor de tropen zon hetzelfde als voor het Nederlandse zonnetje ? Heb jij misschien ook contacten met bedrijven of mensen in Indonesie met ervaring in het berekenen en installeren van een zonneenergie systeem voor een woonhuis ? Alsvast bedankt , Ed.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 18 Apr 2014

Beste Ed,Leuke vraag.De zon in Indonesië is uiteraard veel meer aanwezig dan de zon in Nederland. Ik heb het even nagekeken op: http://solargis.info/doc/_pics/freemaps/1000px/ghi/SolarGIS-Solar-map-South-And-South-East-Asia-en.pngHier zie je dat Sulawesi een instraling heeft van 1800-2200 kWh/m2. Ter vergelijking Nederland heeft circa 1100. De opbrengst is dus bijna 2 keer zoveel afhankelijk van de exacte locatie.Een zonnepaneel van 250 wattpiek zou bij jullie circa 400-500 kWh opleveren.Rond de evenaar zou plat inderdaad ideaal zijn echter zouden de zonnepanelen dan ook snel vuil worden en dat is ook niet ideaal voor de afwatering. Dus in principe zo plat mogelijk (minimaal 10 graden).Ik heb helaas geen contacten bij jullie in de buurt. Als iemand anders dat heeft die dit leest dan horen we dat natuurlijk graag.Succes.Groeten,Lex

Dirk B
Door

Dirk B

op 22 May 2014

Beste,Ik heb LG 260 Wp panelen besteld en de installateur wil me er nu Enphase 215 micro omvormers bij installeren ipv de oorspronkelijke Kaco (1 omvormer). Dit was beter zei hij wegens (beperkte) schadouw va schouw en dakpunt buurman op mijn plat dak. Echter de micro invertors geven maar 215 output, terwijl mijn panelen 260 zijn. Dan verlies ik toch heel wat rendement toch ?Bedankt.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 06 Jun 2014

Beste Dirk,Dat vind ik ook aan de krappe kant. En het zal wel aardig wat extra kosten denk ik. Vaak zijn optimizers een betere oplossing mocht een schaduw oplossing noodzakelijk zijn.Groeten,Lex

Leonie
Door

Leonie

op 14 Jun 2014

Beste Lex,Allereerst bedank voor je informatieve handboek. Heel duidelijk en begrijpelijk geschreven zeker voor een leek als ik. Ik was aan het "verzuipen" in diverse tweakers PV topics. Inmiddels druppelen offertes binnen. Ik dacht dat de meest eenvoudige/objectieve manier van vergelijken van de diverse zonnepaneel systemen, het even omrekenen naar prijs per Wp zou zijn, maar dit blijkt toch niet volledig juist te zijn. Ik neem dan namelijk het aspect "zonnepaneel efficiency" niet mee. De geoffreerde merken tot nu toe: 20 x Renesola 260 Wp 20 x Yingli Panda 275 Wp 24 x Panasonic Hit 240 Wp 20 x Sunpower 335 WpNu blijkt de Sunpower een beduidend hogere "zonnepaneel efficiency" dan bijv. de Yingli. De Sunpower installatie is dan ook letterlijk twee maal zo hoog geprijsd als de Yingli Installatie. Het prijsverschil tussen Sunpower en de Panasonic Hit panelen is al kleiner, net als het verschil in de "zonnepaneel efficiency".De invloed op de opbrengst op basis van oriëntatie, dakhelling, zonne-instralling etc. is voor alle panelen gelijk en kan berekend worden, maar het is mij niet duidelijk welke invloed het aspect "zonnepaneel efficiency" voor de opbrengst heeft. Op welke wijze kan ik de factor "zonnepaneel efficiency" meenemen in de offertevergelijking of is dit aspect al meegenomen in Wp van het paneel (en ik kan ik de efficiency van het paneel helemaal buiten beschouwing laten).Alvast bedankt voor je reactie, Leonie

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 16 Jun 2014

Hallo Leonie,Jij bent er aardig ingedoken.In principe is prijs vergelijken op Wattpiek al redelijk goed. Hiermee neem je namelijk het paneel rendement mee. Het vermogen van de Sunpower is een stuk hoger dan de rest. Door de prijs te delen door het aantal wattpieks heb je dus een vergelijkbaar getal. Sunpower zal echter dan nog duurder zijn.Hiermee heb je dus het paneel rendement gebruikt in de berekening. Wat jij waarschijnlijk bedoelt is of er verschil is in hoe een zonnepaneel reageert op de omgeving. Dit is inderdaad anders. Hoe en wat zal ik binnenkort uitleggen in een uitgebreid blogbericht over Hoog Rendements zonnepanelen.Voor jou zal ik je een inschatting geven: Yingli, Panasonic, Sunpower hebben 1-3% meer opbrengst per wattpiek dan de ReneSola panelen (door behandeling cellen) Panasonic heeft meer opbrengst dan Yingli +2-3% Sunpower weer meer dan Panasonic +2-3%De exacte meer opbrengst is afhankelijk van je situatie.Dan heb je in ieder geval een idee. Succes met de oriëntatie en bedankt voor je vraag.Groeten,Lex

Bert
Door

Bert

op 08 Jul 2014

Hallo Lex Met veel belangstelling heb ik de vele stukjes en artikelen gelezen op je site. maar ben er nog steeds niet uit wel dat ik een SMA omvormer wil hebben maar het welke panelen nog niet heb zowel aanbieding van de chinese merken BYD 260WP poly en REC panelen van260WP prijs verschil is meer dan 1200 euro voor 14 panelen, nu is min vraag natuurlijk zijn de REC panelen zoveel beter dan de chinese van BYD en Yingli Solar. verder wat voor bevestiging systeem zou u adviseren? Clickfit of schroef systeem.

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 07 Aug 2014

Hallo Bert,Dat is wel een heel groot verschil. In de kwaliteit zit zeker verschil maar 1200 lijkt mij te veel.Ik prefereer schroeven maar Clickfit voldoet vaak ook. Ligt aan het dak.Groeten,Lex

Herman
Door

Herman

op 25 Sep 2014

Vraagstelling: Mag ik Solon black 230/07 240 Wp samen met solon black 250 Wp combineren en op dezelfde omvormer plaatsen. Een gedeelte zonnepanelen is gestolen. Er was voorheen 4560 Wp geïnstalleerd op 2 strings , nu als deze panelen samen mogen ligt er 70 Wp minder op dan voorheen nl 4430 wp. Omvormer is een SMA 3800 en heeft altijd goed gefunctioneerd. Groeten , Herman

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 04 Oct 2014

Hallo Herman,Dat is vervelend. In principe is het niet aan te raden maar het kan wel. De verschillende panelen hebben verschillende spanningen en stromen en zullen dus invloed op elkaar hebben. Dus zal het misschien opleveren wat je verwacht. Maar ze werken wel gewoon.Succes.Groeten,Lex

Ruud
Door

Ruud

op 06 Jan 2015

Hallo! Boeiende site hebt u! Ik hoop dat u mij verder kunt helpen in het doolhof dat ‘Zonne-energie’ heet. Ik verbruik op jaarbasis zo’n 8.000 kWh en wil daarom op mijn platte dak (5 x 8 meter) zonnepanelen laten plaatsen. Mij is daarom voorgesteld om 3 rijen van 4 panelen in ‘portrait’ te plaatsen onder een hoek van 7°. De geoffreerde panelen zijn van BYD, type 260 WP poly zonnepaneel i.c.m. een Trannergy PVI 3000 TL omvormer. Nou lees ik op uw site dat een hoek van 10° bijna minimaal zou zijn voor een goed rendement. Is dan een hoek van 7° niet wat magertjes? En hoe kan ik nou achterhalen of de geoffreerde panelen en omvormer de beste zijn in mijn situatie? Voor de goede orde: het platte dak is met de korte zijde pal op het zuiden gericht en ligt verder richting oost, zuid en west 100% in de zon, zonder enige schaduw. Ik hoop dat u mij uit dit doolhof kunt helpen, bij voorbaat dank!

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 04 Mar 2015

Hallo Ruud,Leuk om te horen!7 graden is inderdaad heel weinig helling. De meeste paneel fabrikanten eisen 10 graden i.v.m. afwatering. Hoe schuiner hoe sneller het water eraf is. En daardoor blijft het paneel ook schoner. Dus check even de voorwaarden van de paneel fabrikant.Als ik het zo lees zou ik met uw verbruik kijken naar een zo hoog mogelijke opbrengst. Dat maakt het een stuk interessanter. Bijvoorbeeld met een oost-west systeem en/of hoog rendements panelen.Succes.Groeten,Lex

Rene
Door

Rene

op 07 May 2015

Hoi Ruud,Ik wil de volgende panelen gaan leggen: 12x ALEO S19L290 op zuidoost 130gr en 6x op zuidwest 220gr. Opbrengst totaal is ±85% is 4437kw van 5220kw geinstalleerd. Worden aangesloten via optimizers op een solaredge SE4000. Is deze SE4000 voldoende of te krap daar de volgende meteen 5000 wordt. De 18 panelen worden in 1 string aangesloten

Rene
Door

Rene

op 14 May 2015

Hallo Lex,Ik wil de volgende panelen gaan leggen: 12x ALEO S19L290 op zuidoost 130gr en 6x op zuidwest 220gr. Opbrengst totaal is ±85% is 4437kw van 5220kw geinstalleerd. Worden aangesloten via optimizers op een solaredge SE4000. Is deze SE4000 voldoende of te krap daar de volgende meteen 5000 wordt. De 18 panelen worden in 1 string aangesloten

Lex
Door

Lex

op 18 May 2015

Hallo Rene,De SE4000 op 5220 wattpiek is aan de krappe kant maar het kan wel.Wat is de reden dat er voor een 4000 gekozen wordt? En wat is je hoofdaansluiting?Groeten,Lex

Rene
Door

Rene

op 19 May 2015

Hoi Lex,Aansluiting is 3 x 25a. Zijn nu bezig of het een 3 fase 4000 of 5000 omvormer moet worden. Heb je ervaring met aleo panelen?

Lex
Door

Lex

op 26 May 2015

Hallo Rene,Hebben jullie al gekozen?Als het goed is de S5K omvormer want dat is de kleinste 3 fase omvormer van SolarEdge.Aleo was vroeger van Bosch en is recent overgenomen (grappig weetje: De joint venture van het Taiwanese Sunrise Global Solar Energy en het Japanse Choshu Industry heeft 1 euro betaald en kreeg 10 miljoen er bij). De producten zijn/waren super maar ze maakte een dik verlies. Hopelijk gaat het na de overname beter en blijven de producten op hetzelfde hoge kwaliteitsniveau.Succes!Groeten,Lex

Lex
Door

Lex

op 08 May 2015

Hallo Ruud,Wat voor hoofdaansluiting heb je?Groeten,Lex

Michael
Door

Michael

op 09 Sep 2015

Hoi Lex, Misschien off topic.. maar een aantal jaren geleden had I.B.M,( je kent ze wel vroeger waren ze de belangrijkste pc leveranciers .. totdat Bill gates voor hun de besturingssysteem ging schrijven "Ms dos" ( ter verduidelijking over welke IBM ik het heb)), zonnecellen ontwikkeld die op dat moment 70% meer rendement hadden dan de op dat moment verkrijgbare zonnecellen .Het is nu alweer zeker 2/3 jaar geleden sinds de aankondiging maar ik hoor niets meer.Was dat een broodje aap aankondiging of zijn ze nog steeds bezig met de ontwikkeling ervan.Ik wil graag zonnepanellen in de toekomst kopen maar ik wil wel met zoweinig mogelijk het grootste rendement halen.. Weet jij of kun je achterhalen of dat klopt ( de ontwikkling van die super zonnecel) het zijn cellen die electriciteit moeten opwekken .Alvast bedankt voor je hulpMichael

Lex Schiebaan
Djorhia Treskes
Door

Djorhia Treskes

op 20 Jan 2016

Hallo Lex,Ik wil graag een partij zonnepanelen in oost-west oriëntatie plaatsen. Nu loopt de dakrand precies zo dat als ik de zonnepanelen 26 gr. tegen de klok in draai, ik veel meer panelen kwijt kan. We hebben erg weinig oppervlakte, dus ieder paneel telt.Nu is mijn vraag: Hoeveel gr. kan ik afwijken zonder teveel opbrengst te verliezen? Kan ik dan dezelfde maatstaven aanhouden die voor een afwijking vanaf de Zuid-oriëntatie worden gegeven? Of liggen deze getallen anders?Alvast bedankt voor je hulp.Vriendelijke groeten,Djorhia Treskes

Lex Schiebaan
Dan
Door

Dan

op 22 Jul 2016

Hallo Lex, Heb een vraag misschien kan jij me helpen in heb land in Marokko en voor de water uit de put gebruiken we een dieselmotor, daar willen we van af ivm geluid kosten en milieu. Ik zie bij me buren die gebruiken een elektromotor zo grote ( personen liftmotor ) 380v. Kan ik met zonnepanelen ook 380 halen? hoeveel panelen heb je nodig deze wil ik als het kan op de dak plaatsen dak is 20 meter bij 20 meter. Als je meer info heb waar ik naar moet kijken deze hoor ik graag van je.MvgDan

Lex Schiebaan
Door

Lex Schiebaan

op 22 Jul 2016

Hoi Dan,Wat goed zeg. Waarom diesel gebruiken als de zon schijnt inderdaad. Is goedkoper en schoner.380 volt is zeker mogelijk. Het belangrijkste is dat er gekeken wordt naar wat je nodig hebt. Misschien is een andere motor met een ander voltage wel veel goedkoper als je niet heel het systeem er op aan hoeft te passen. Zie voor een idee van dergelijk systemen dit filmpje:

Ik heb zelf niet super veel verstand van off grid systemen. Want het is altijd heel specifiek en afhankelijk van het verbruik. Een goede calculatie is dan ook heel belangrijk.Ik weet zo niet een partij die een berekening voor je kan maken. Misschien levert Google resultaat. Gebruik daarvoor woorden als: off-grid, solar island system e.d.Succes en als het gelukt is hoor ik het graag.Groeten, Lex

willem Jan Oosterkamp
Door

willem Jan Oosterkamp

op 14 Jan 2017

Beste Dan,Je kan advies aan PUM senior specialist vragen. Dat zijn vrijwillegers en er is een werkgroep die zich met water pompen op zonne energie bezig houdt juist voor Marokko

Alo Refwutu
Door

Alo Refwutu

op 13 Sep 2019

Een klein gezin in Indonesia heeft een verbruik van ca. 2400 kWh per jaar. Wat is het snelst/goedkoopst/effectiefst aan zonnepanelen voor dit gezin te plaatsen en zou dit met 1 paneel kunnen...? Ik wil kijken of dit integraal voor een gehele kampung/dorp kan worden aangelegd.... of stel dat een aantal huizen op 1 paneel zou kunnen werken, zijn er ook minder panelen nodig.

Reactie plaatsen